Koło Naukowe „Ars Politica” z impetem wkroczyło w nowy rok akademicki.
Inspiracją dla pierwszego przedsięwzięcia były październikowe wybory
parlamentarne. I tak, w obliczu narastającej liczby pytań związanych z ideowymi
postulatami poszczególnych partii, w murach naszego Uniwersytetu odbyły się
dwie debaty z udziałem przedstawicieli czołowych środowisk politycznych i
studenckich.
Cykl debat zaproponowanych przez
Koło nosił tytuł „W ogniu pytań… koncert życzeń!”. Spotkania miały charakter
otwartej, luźnej dyskusji, co pozwoliło na zwiększenie stopnia interakcji
między dyskutantami a audytorium. Dzięki możliwości zadawania pytań przez
publiczność, młodzi ludzie mieli unikalną szansę na poszerzenie swojej wiedzy
dotyczącej programu startujących w wyborach partii. Należy zarazem podkreślić,
iż zaproszeni goście reprezentowali jednocześnie środowiska związane z szeroko
rozumianą działalnością społeczną (II i III sektor).
W pierwszej debacie,
organizowanej pod hasłem „Prawa, wolności, przywileje”, wzięli udział: Krystian
Legierski (Zieloni, kandydat do Sejmu z ramienia SLD, OKW 19, działacz na rzecz
środowisk LGBTQ), Wanda Nowicka (kandydatka do Sejmu z listy Ruchu Palikota,
OKW 19, członkini Rady Programowej Kongresu Kobiet), Jacek Wilk (działacz Nowej
Prawicy, OKW 33, przedsiębiorca prywatny) oraz Przemysław Wipler (kandydat do
Sejmu z listy PiS, OKW 19, Prezes Fundacji Republikańskiej). Dość dużym
zaskoczeniem była obecność Jacka Wilka, który przybył pomimo fiaska rozmów
pomiędzy Nową Prawicą a Kołem Naukowym – Nowa Prawica nie dała nam szansy na
uprzednie zamieszczenie nazwiska kandydata na materiałach promocyjnych debaty. Dyskusję
moderowali członkowie KN „Ars Politica” – Karolina Wereszczyńska i Piotr
Przybyszewski.
Spotkanie odbywało się w ramach
trzech bloków tematycznych. Podczas pierwszego z nich, co z tym prawem?, dyskutanci odpowiadali na pytania związane z
kwestiami tj. rola prawa w życiu społecznym, politycznym i gospodarczym państw
czy też zakres ingerencji państwa w życie prywatne obywateli. Jacek Wilk i
Przemysław Wipler zgodnie krytykowali występujące według nich zjawisko inflacji
prawa, nadmiaru regulacji, zbytniej ingerencji prawa w sferę prywatną
jednostki. W myśl doktryn neoliberalnych proponowali raczej koncepcje deregulacyjne,
roztaczali wizję samoograniczenia państwa. Reprezentanci stronnictw lewicowych
nie dostrzegali negatywnych aspektów wysokiej aktywności prawodawczej państwa.
Zastanawiali się raczej nad kierunkiem dokonujących się zmian. W trakcie
drugiego (Ramy wolności) i trzeciego
(równość a przywileje) panelu,
tematyka pytań kierowanych przez publiczność skupiła się wyraźnie na kwestiach
postmodernistycznych. W centrum dyskusji znalazły się sprawy takie jak:
równouprawnienie – kobiet i mężczyzn, par homo- i heteroseksualnych, związków
wyznaniowych. W przeciwieństwie do panelu I, gdzie górę wzięli przedstawiciele
Nowej Prawicy i PiS-u, panel II i III zostały prędko zdominowane przez
Krystiana Legierskiego i Wandę Nowicką. Obydwoje wytaczali rozległe wywody na
temat sytuacji społeczeństw mniej i bardziej egalitarnych, roztaczali wizje
budowy szerokiego, aktywnego i otwartego społeczeństwa obywatelskiego.
Szczególną wiedzą na temat aktualnych danych statystycznych dotyczących
sytuacji m.in. mniejszości seksualnych, wykazał się Krystian Legierski.
Na zakończenie debaty
podsumowania dokonała dr hab. Jolanta Itrich-Drabarek, która zwróciła
szczególną uwagę na niektóre z wątków pobocznych, które ujawniły się podczas
dyskusji, w tym na mediatyzację życia politycznego w Polsce. Jak zauważyła –
większość z zadawanych pytań (zwłaszcza w II i III panelu), nie była powiązana
z tematami przewodnimi, z natury teoretycznymi i filozoficznymi. Jako przyczynę
pobieżnej i płytkiej interpretacji istotnych haseł, takich jak wolność, równość
czy uprzywilejowanie, wskazała monopol massmediów na prowadzenie debaty
publicznej w kraju. Jej zdaniem są one głównym inicjatorem, a nie tylko
„ekranem” przemian zachodzących w zbiorowym myśleniu o polityce. Stąd podczas
debaty poruszano głównie kwestie nagłaśniane przez wiodące stacje telewizyjne.
Debata z dnia 6 października
przebiegła pod szyldem „młodzi – stracone pokolenie?”. Gośćmi KN „Ars Politica”
byli tym razem najmłodsi kandydaci na posłów z trzech wiodących list wyborczych
(lista SLD reprezentowana przez Sebastiana Gajewskiego/OKW 19, z ramienia PO
wystąpił Łukasz Gołota/OKW 19, zaś w imieniu listy PiS dyskutował Piotr Müller/OKW
19). Ponadto, do wzięcia udziału w dyskusji zaprosiliśmy także przedstawicieli
środowisk studenckich: Demokratycznego Zrzeszenia Studenckiego (reprezentował
je Maciej Łapski, krajowy sekretarz ds. organizacyjnych DZS) i Niezależnego
Zrzeszenia Studentów (wiceprzewodniczący ds. kontaktów zewnętrznych).
Dyskusja toczyła się, podobnie
jak i dzień wcześniej, w trzech blokach tematycznych: szkolnictwo wyższe, studia –
i co dalej?, młodzi w polityce.
Publiczność dopisała i tym razem. Co więcej, biorąc pod uwagę liczbę oraz
poziom merytoryczny zadawanych pytań, wykazywała o wiele żywsze zainteresowanie
tematem dyskusji. Kandydaci kolejno przedstawiali swoje wizje organizacji
szkolnictwa wyższego. Szczególną uwagę należy zwrócić tu na tezy stawiane przez
Piotra Müllera (PiS), który okazał się najzagorzalszym krytykiem obecnej
sytuacji w świecie polskiej nauki. Naszkicował model, w którym pieniądze
państwowe są przyznawane uczelni z uwzględnieniem ewaluacji kształcenia, a nie
jedynie samego faktu „zaistnienia” procesu dydaktycznego (na określonym
poziomie) w danej jednostce dydaktycznej. W tej sytuacji, najwyżej dotowane
byłyby jedynie te uczelnie, które wykazywałyby się wyróżniającymi osiągnięciami
we wszelkich dziedzinach nauk. Przeciwstawną opinię posiadał Łukasz Gołota
(PO). W zasadzie, po pewnym czasie debata została przez tych dwóch Panów niemal
w całości zdominowana. Jak nietrudno się domyślić, Łukasz Gołota prezentował
stanowisko obrońcy obecnie funkcjonującego systemu. Przedstawiał funkcjonującą
od 1 października 2011 roku ustawę o szkolnictwie wyższym jako postępową i
„szytą na miarę” bieżących zapotrzebowań społeczeństwa. „Smaczku” dodawały
dyskusji postulaty przedstawicieli DZS-u i NZS-u, którzy również skrajnie
różnili się w poglądach. Mateusz Mrozek opowiadał się zdecydowanie za
rozwiązaniami neoliberalnymi, za intensywną komercjalizacją szkół państwowych,
za stopniowym wprowadzaniem całkowitej odpłatności za wszystkie kierunki
studiów. Maciej Łapski zaś proponował elementy programów etatystycznych,
optował za utrzymaniem w całości państwowej i nieodpłatnej edukacji wyższej.
Wykształcone społeczeństwo traktował jako element dobra wspólnego, nie zaś
towar, kapitał, którego wartość można regulować z zastosowaniem wyłącznie
logiki wolnorynkowej i którego jakość jest funkcją sytuacji gospodarczej
państwa.
Podsumowania debaty dokonała
ponownie dr hab. Jolanta Itrich-Drabarek, która – jak się okazuje – była pod
dużym wrażeniem zarówno zaangażowania jak i wiedzy merytorycznej studentów
dotyczącej spraw, które dotykają ich bezpośrednio. Zwróciła też uwagę na
problem deficytu reprezentacji i starzenia się elit politycznych polskiego
społeczeństwa. Opowiedziała się za potrzebą zdecydowanej zmiany obecnego stanu
rzeczy, odwrotu od „polityki starości” w stronę „polityki przyszłości”, której
głównym zapleczem mieliby być właśnie ludzie młodzi.
Co ciekawe, wszyscy, którzy przybyli
na debaty mieli możliwość każdorazowego głosowania, dokonania zbiorowego wyboru
zwycięzcy debaty. Na wejściu wyposażani byli w „karty wyborcze”, na których
można było odznaczyć jednego z dyskutantów, jako indywidualny typ zwycięzcy. I
tak wyniki kolejnych głosowań przedstawiły się następująco:
Debata 5 października, „prawa, wolności, przywileje”
Przemysław Wipler: 50% głosów
Jacek Wilk: 27% głosów
Krystian Legierski: 20% głosów
Wanda Nowicka: 3% głosów
Debata 6 października, „młodzi – stracone pokolenie?”
Piotr Müller: 57,5% głosów
Łukasz Gołota zyskał 22,5% głosów
Sebastian Gajewski 12,5% głosów
Maciej Łapski 5% głosów
Mateusz Mrozek 2,5% głosów
Trzeba też wspomnieć o unikalnej
wartości debaty dla jakości naszej młodej, polskiej demokracji. Projekt „w
ogniu pytań… koncert życzeń!” to nasz skromny wkład w organizację szerokiej
platformy wymiany poglądów dla najróżniejszych stronnictw politycznych.
Niestety jednak, była to jedyna debata przedwyborcza zorganizowana w murach
Uniwersytetu Warszawskiego…
Amanda Dziubińska